Dubois winterlezing, De Collectie Dubois, door dr. John de Vos

Het bestuur van de Stichting Eugène Dubois (SED) laat weten dat op zondag 18 december 2016, van 11.00 – 13.00 uur, de Dubois winterlezing wordt gehouden door John de Vos. Hij is oud conservator Dubois Collectie Naturalis in Leiden en oud conservator Paleontologisch-Mineralogisch Cabinet van Teylers Museum in Haarlem. De spreker zal het accent leggen op het onderzoek sinds 1979 aan de collectie fossielen en het Dubois archief.

Voor de lezingen hoeft u zich niet vooraf aan te melden. De lezing wordt gehouden in Museum het Ursulinenconvent, Breusterstraat 27 te Eijsden, tel. 043-7370202.

De titel van de lezing is: De Collectie Dubois.

Bij het museum is ruime gelegenheid tot het parkeren van uw auto. De entree prijs voor deze lezing is 5 € met inbegrip van een consumptie.

Over de lezing

De Collectie Dubois
John de Vos
Oud conservator Dubois Collectie, Naturalis
Oud conservator Paleontologisch-Mineralogisch Cabinet van Teylers Museum

Marie Eugène François Thomas Dubois is de grondlegger van de paleoantropologie als wetenschap. Dubois geboren in 1858, twee jaar nadat in het Neanderthal de Neaderthaler was gevonden en één jaar voor Darwins’ beroemde boek “On the Origin of Species”, groeide op in een tijd dat de discussie over evolutie centraal stond. Wat de dieren betreft was het geen probleem, maar wat de mens betreft werd dat ontkend. Aan het eind van de 19e eeuw besluit Dubois keiharde bewijzen op tafel te leggen, die aantonen dat ook de mens aan de evolutie heeft deelgenomen. Hij tekent als officier van gezondheid in het KNIL en vertrekt naar Nederlands-Indië. Op Java bij Trinil vindt hij een kies, die aapachtig is, een schedelkapje dat wat betreft herseninhoud staat tussen de mensapen en de mens en een dijbeen dat veel op dat van de recente mens lijkt. Hij voegt de fossielen samen en verklaart dat dit de overgangsvorm is tussen de aap en de mens, de Pithecanthropus erectus, de rechtopgaande aapmens van Java.

Naast die drie fossielen, verzamelde Dubois nog zo’n 40.000 fossielen van gewervelde dieren en schelpen. Dubois had geen tijd om aan de collectie te werken. Het was pater J.J.A. Bernsen die de fossielen een nummer gaf en ze netjes registreerde en catalogiseerde. D.A. Hooijer heeft zijn werkzame leven, vanaf 1946 tot 1979, besteed aan het determineren en beschrijven van de fossielen. Vele nationale en internationale wetenschappers bestuderen sinds 1979 de collectie, met soms opvallende resultaten.

Verder liet Dubois een heel archief na, bestaande uit brieven, agenda’s, manuscripten, notities, etc., wat weer voer was voor studenten, promovendi en auteurs in de geschiedenis van de natuurwetenschappen. Het vormde de basis voor het proefschrift van Bert Theunissen en het boek van Pat Shipman. Het archief speelt ook weer een rol bij het ontrafelen van zijn paleontologisch werk.

De spreker zal het accent leggen op het onderzoek sinds 1979 aan de collectie fossielen en het archief.