ENGLISH | NEDERLANDS

Dubois herfstlezing: Wat had Eugène Dubois in de klei van Tegelen te zoeken? door dr.ir. Wiel Schins

Op zondag 26 september 2021 houdt dr.ir. Wiel Schins de Dubois herfstlezing in de kapel van het Internationaal Familiemuseum in Eijsden.

Autumn lecture Wiel Schins

De entree is 5 €. Wilt u deelnemen dan dient u zich via een email aan te melden: emailadres is: warri009@planet.nl. Verder dient u vooraf 5 € over te maken op de Raborekening van SED, onder vermelding van naam, adres en woonplaats.
IBAN: NL70RABO0157667057; BIC: RABONL2U
Voor leden van het Dubois Genootschap is de toegang gratis. Wel moet men zich vooraf aanmelden via een email.

De lezing is van 11.00-12.30 uur. De titel is: Wat had Eugène Dubois in de klei van Tegelen te zoeken?

De uit Eijsden afkomstige Eugène Dubois is wereldvermaard vanwege zijn vondsten en beschrijving van de eerste rechtop lopende menssoort, die we nu Homo erectus noemen. Terug in Nederland van zijn avontuurlijke zoektocht in Nederlands Indië, zette hij rond 1900 zijn zinnen op het onderzoeken van de kleilagen in Tegelen in N-Limburg, afgezet in de overgang van een warme naar een koude periode. Duizenden zoogdierbotten, kiezen, zaden en vruchten bestudeerde hij en zijn assistenten. Dubois wilde hiermee maar al te graag bewijzen dat deze kleilagen uit dezelfde tijd stamden als “zijn” Homo erectus uit Nederlands Indië. Dat wederom moest leiden tot het vinden van onze “eigen” Nederlandse Homo erectus, als tegenhanger van de oude menselijke fossielen uit naburige landen, zoals de Neanderthalers in België en Duitsland. Gedreven, ja zelfs obsessief als hij was, negeerde hij ook hier weer alles wat tegen zijn wens indruiste. Toen een gevonden nijlpaardkies daarna van een “gewoon” varken bleek te zijn, werd zijn assistent voor schut gezet. Toen deze echter daarna met de kies van een aap op de proppen kwam was de vrede gauw hersteld en maakte de euforie zich van Dubois meester. Dát was wat hij zocht, de opmaat naar een eigen Homo erectus. De aap in de vroegere Limburgse natuur spreekt ook nu nog tot de verbeelding, in de Kerkraadse dierentuin levend te bewonderen. En de zo vurig gewenste menselijke fossielen? Helaas, maar het had zo maar gekund: Homo erectus is toch niet zo ver verwijderd.

Over de spreker

Eijsdenaar Wiel Schins (Wahlwiller, 1952) is van huis uit scheikundige van de vaste materie, was onderzoeker in de zonneceltechnologie, bekleedde daarna directiefuncties in het grote bedrijfsleven en werkt nu als zelfstandig organisatiedeskundige. Als een tweede levenslijn is hij sinds zijn vroegste jeugd zeer actief met geologie en menselijke prehistorie en is hij al meer dan twintig jaar voorzitter van de Nederlandse Geologische Vereniging afdeling Limburg. Naast vele excursies en lezingen schreef hij het boek Het Fenomeen Felder, over de pioniers van de Limburgse geologie. Daarna verscheen zijn boek Tussen Utopia en Vanzelfsprekendheid, dat een toekomstbeeld van de samenleving baseert op onze kennis van het systeem Aarde-Leven. Tijdens het produceren van een TV-documentaire over de lokale geologie en prehistorie stuitte hij op dorpsgenoot Eugène Dubois en startte een traject om deze figuur nieuw leven in te blazen, te beginnen met een filmdocumentaire. Momenteel is Wiel projectleider bij het realiseren van een informatiecentrum geologie-prehistorie in Rijckholt, met de vuursteenmijnen in het middelpunt.

 

De Dubois winterlezing wordt op 19 december 2021 gehouden door Bert de Boer. Hierover volgt later meer informatie. Deze zal spreken over het leven en het werk van de Nederlandse paleoanthropoloog Von Koenigswald. Noteer alvast in uw agenda.