De Dubois herfstlezing van prof. dr. George Maat, Em. hoogleraar forensische antropologie en paleopathologie is op zondag 18 september 2016 van 11.00-13.00 uur in Museum het Ursulinenconvent, Breusterstraat 27 te Eijsden, tel. 043-7370202.
De titel van de lezing is: De rechtop gaande gang van de mens. Waar zitten onze anatomische aanpassingen?
Bij het museum is ruime gelegenheid tot het parkeren van uw auto.
Entree prijs voor deze lezing is 5 € met inbegrip van een consumptie.
Samenvatting van de lezing van George Maat
De rechtop gaande gang van de mens heeft zich tijdens de evolutie ontwikkeld uit de gang van een viervoeter. Tijdens die ontwikkeling heeft de anatomische bouw van het lichaam zich gedurende zo’n vijf à zes miljoen jaar, geleidelijk aangepast aan deze nieuwe lichaamshouding en aan een nieuwe wijze van voortbewegen, namelijk aan het gaan op twee benen.
Hoewel in dit opzicht veel nieuws bij de bouw van de huidige mens aanwijsbaar is, toch zijn er ook nog veel bouwprincipes herkenbaar die duidelijk laten zien dat de ‘ombouw’ van viervoeter naar tweevoeter nooit is voltooid.
Anatomische voorbeelden die duidelijke aanpassingen zijn op de huidige rechtop gaande gang zijn niet alleen daar te vinden waar je ze sowieso verwacht: het voetskelet, de bouw van het dijbeen, het kniegewricht en het heupgewricht, maar ze zijn ook te vinden in de bouw van het hoofd, in de positionering van het hoofd op de wervelkolom, de bouw van de arm en van de hand.
De onderste ledematen hebben door de rechtop gaande gang een meer gespecialiseerde functie gekregen, terwijl de bovenste ledematen ineens meer veelzijdige taken konden gaan verrichten. Immers, armen en handen zijn niet meer direct betrokken bij het voortbewegen, maar bij het onderzoeken en manipuleren. Het hoofd, nu veel hogergeplaatst boven het loopvlak, raakt meer betrokken bij het aansturen van de vrijgekomen handen.
Het een en ander aan algemene evolutionaire tendensen en aan specifieke ontwikkelingen samenhangende met de gang op twee voeten van de mens zullen in woord, in beeld en aan het bij de lezing aanwezige skelet worden toegelicht.
