Dubois lentelezing: Over vuur en de vroegste bewoning van Eurazië, door Prof. dr. Wil Roebroeks

Het bestuur van de Stichting Eugène Dubois heeft de eer u uit te nodigen tot het bijwonen van onze lentelezing op zondag 13 maart om 11 uur.

Spreker zal dan zijn Prof. Dr. Wil Roebroeks, hoogleraar Archeologie van de Oude Steentijd aan de Faculteit der Archeologie – Universiteit Leiden.
Titel lezing: Over vuur en de vroegste bewoning van Eurazië.
Plaats: Museum het Ursulinenconvent: Breusterstraat 27 Eijsden, tel. 043-7370202.
Entree (incl. koffie of thee): € 5.00.

Charles Darwin noemde ons vermogen vuur te maken een van de grootste ontdekkingen van de mensheid, en een noodzakelijke voorwaarde om onze breedtegraden te koloniseren: “When he migrates into colder climates he uses clothes, builds sheds, and makes fires; and, by the aid of fire, cooks food otherwise indigestible” (The Descent of Man, 1871). Hoe sterk is Darwin’s hypothese, bijna 150 jaar later?

Sommige onderzoekers stellen dat vuur inderdaad al met het verschijnen van (de door Eugène Dubois ontdekte) Homo erectus een vast onderdeel van het technologisch repertoire van vroege mensachtigen was. Dat leiden ze o.a. af uit de biologische veranderingen die rond 1,8 miljoen jaar geleden bij vroege mensachtigen optreden. Echter, als we naar de archeologie van de vroegste mensachtigen buiten Afrika kijken, zien we vuur pas laat opduiken, vanaf een 300.000 jaar geleden, dat wil zeggen: meer dan een miljoen jaar nadat de allervroegste mensachtigen in Eurazië aankwamen. Zijn de sporen van de vroegste vuren niet bewaard gebleven, of door archeologen over het hoofd gezien? Is het mogelijk dat vroege mensachtigen zonder vuur de klimaatschommelingen van de ijstijden overleefden? De lezing geeft een kort overzicht van de bewoningsgeschiedenis van de gebieden buiten Afrika, waaronder ook de vindplaats Trinil op Java waar Dubois de Pithecanthropus ontdekte, schetst de genoemde mismatch tussen biologische en archeologische datasets en geeft aan hoe de vraag naar het vroegste vuur vanuit verschillende disciplines onderzocht wordt.

Lezing Prof. dr. Wil Roebroeks op 13 maart 2016