Het bestuur van de Stichting Eugène Dubois heeft de eer u uit te nodigen tot het bijwonen van de Dubois zomerlezing op zondag 19 juni van 11.00 uur – 13.00 uur. Spreker zal dan zijn Prof. Dr. Filip Van Peer. Zijn thema is: Wanneer verliet Homo sapiens Afrika?
Prof. Dr. Philip Van Peer is hoogleraar Prehistorische Archeologie aan de KU-Leuven. Hij deed paleolithisch onderzoek in o.a. Noordoost-Afrika, in de lössgroeve Kesselt-Op de Schans ten westen van Daalhof (2006-2008) bij Maastricht en werkt momenteel aan een Steentijdproject in de oostelijke Vlaamse vallei (2014-2018).
De menselijke fossielen die door Eugène Dubois in Indonesië werden gevonden zijn nu nog steeds een belangrijke empirische ondersteuning voor de zogenaamde Out of Africa I-theorie. Veel later is ook Homo sapiens – de anatomisch moderne mens – uit het Afrikaanse thuisland geëmigreerd. De lezing vangt aan met een presentatie van de Out of Africa II-theorie die nadien aan een grondige kritiek wordt onderworpen.
Gebaseerd op eigen veldwerk en onderzoek in Noordoost-Afrika, wordt vervolgens een heel ander perspectief op de verspreiding van Homo sapiens en de historische rol van deze soort ontwikkeld.
Uw aanwezigheid wordt zeer op prijs gesteld.
Plaats: Museum het Ursulinenconvent: Breusterstraat 27 Eijsden, tel. 043-7370202. In en om het museum is ruime gelegenheid tot parkeren. Entreeprijs voor deze lezing is € 5, met inbegrip van een consumptie.
Lezing: Wanneer verliet Homo sapiens Afrika?
De menselijke fossielen die door Eugène Dubois, de vader van de paleoantropologie, in Indonesië werden gevonden zijn nu nog steeds een belangrijke empirische ondersteuning voor de zogenaamde Out of Africa I-theorie. Reeds vroeg in de geschiedenis van het geslacht Homo hebben populaties het Afrikaanse continent verlaten en zich in de oostelijke Oude Wereld verspreid. Die vroege Aziatische hominiden worden nu ondergebracht in de soort Homo erectus, een naam met nog een duidelijke verwijzing naar Dubois’ oorspronkelijke term Pithecanthropus erectus.
Via deze ‘oostelijke route’ is veel later ook Homo sapiens uit het Afrikaanse thuisland geëmigreerd. Voor deze periode zijn fossiele resten nog steeds even zeldzaam, maar nu kan er ook – en zelfs voornamelijk – beroep gedaan worden op genetische en archeologische gegevens.
Over de kwestie van de eerste migraties van anatomisch moderne populaties uit Afrika is de laatste twintig jaar dan ook erg veel onderzoek gebeurd door verschillende evolutionaire disciplines. Dit heeft geresulteerd in een conventioneel interpretatiemodel, de zogenaamde Out of Africa II-theorie. Deze preciseert de chronologie en geografie van de Homo sapiens-migraties uit Afrika, maar behelst in haar diepere historische consequentie het betwistbare bestaan van een causale relatie tussen het moderne fenotype en ‘cultureel modern’ gedrag.
De lezing vangt aan met een korte presentatie van dit conventionele model dat nadien aan een grondige kritiek wordt onderworpen. Niet alleen hebben enkele spectaculaire recente vondsten zoals het Denisova paleo-DNA al aangetoond dat de recente menselijke evolutie complexer is dan gedacht, maar ook de klassieke gegevens waarop het model stoelt doorstaan de toets van de kritiek niet bijzonder goed. Gebaseerd op eigen veldwerk en onderzoek in Noordoost-Afrika en het Arabisch schiereiland, wordt vervolgens een heel ander perspectief op de verspreiding van Homo sapiens en de historische rol van deze soort ontwikkeld.
